Сургуулдун аян-чоруу...

"...кижи толу каяа-даа чоруур,

    куш толу каяа-даа ужар..."

*******Иркутск-Москва-Питер-Москва-Новосибирск-Иркутск*******

2.Москва-Питер

          Дыннадыг:Манаа мен чуну-даа бижээн мен.Аныяктарнын жаргон дылын чажырбайн бижидим.Улуг улус бо статьяны номчуй бергенинерде,уен-даян чуулдер бодавзынарны дилээр кижи-дир мен.Мында аныяк сургуулдарнын шын чуртталгазын ийи караам биле коруп бижээн мен.Амгы уе биле деннээр болза, эрткен уе-бистин ада-иелеривистин ооренип,чурттап турган уелери конгус оске...

Уланчызы.

Кежээ 2ш. поездизи биле Питерже чоруптум.Дан адыптарга 812 карактарымнын мурнунда коступ келди.Черле дужум боор он,дээш бодумну сергередиримге,чок,шынап-ла 812 бо-дур...

Вагондан дужуп кээримге,па!+1-0 С чылыг бооп турар.Ат болган узун платформаже коруп алгаш,вокзал ужунче базаыптым.Чогум бээр кээримнин бертинде эжимге-Эреске долгап каан кижи мен,мени уткуп аар кылдыр.Базып-ла ордум,базып-ла ордум,чер-ле Эрес кайда чоор дээш.Тук-кайт,мени кым-даа уткуп албазы ол бе?Бодум дилээр болган-дыр мен аа?-деп бодавышаан базып орумда,мурнумда чер-ле таныырым кончуг эжим уткуштур  бо кылаштап келди:

-Экии Эраст!Питерже кирип моорлап кор!Кайы хире келдин?-деп айтырган соонда,чугаалашпышаан трамвай остановказынче базыптывыс...Хоорайны корбушаан, улаштыр 812нин Полярка общагазынга чедип келдивис.Чедип кееримге Буян эжим орээлинде удуп чыдар,мени кээр деп билбээн боор он.Отурарымга тогбас,база катап отурарымга,ажынып-ажынып хая корунуп келгеш мени коруп каапкаш:

-Ойт!Экээ эш,кажан келгенин ол?Сени танывайн бардым...-деп мегелеп частырый аарак отуп келди.11 шакта экзаменим бар деп турган чоор бе он,кетинипкеш халып чорупту.Улаштыр Эрестин бажынынче чоруптувус.Чедип кээримге:Аян эжимнин дуннмазы-Аяна,Олеся(Туран),Мерген болгаш Эрес 3 орээл бажында чурттап турар чорду.бажынынын ишти арыг-силиг,евроремонт(мен ышкаш бодуун эрлерге угжок бажын чорду)-кухня биле зал аразынын ханазын ойбактааш мини-бар кылып каан,солуну аттыг бажын чорду.Ажыы биле чугаалаар болза шупту херекселдери бар,харылап турар бажынна чорду.

(Эскерип коор болзунарза бижип турар дылым аныяак дыл-жаргон состер немежип турар.)

Чуу боор,мен дег кодээ эрнин аян-чоруу даштыкыже чорупкан ышкаш, чуве-ле эштер.Чоруп турар уелерим-сессия, зачеттар уези.Хамык сургуулдарнын дыштанылгазы чаа эгелеп турар уе.812 сургуулдары мени чылыг хулээп алганы дыка оорунчуг,сеткилимге артып каар чуве-дир.Ынчап-мынчап чоруп тургаш неделя чеде бердим(чурттап).Чоруурунун бертинде "Paradise"-"Парадайс" деп хамык аныяак чоннун баар танцызынче барган мен.Анаа Азия диптин чоннары танцылаар.Чеде бээримге эртирип турар ээлери негрлер чорду-ызыр карар кижилер.Танцыга Тывадан чанныс чер чурттумга ужуражы бердим(Тээлиден).Танцылап,хоглеп турувуста бистерни калмыктар деп чон, та чузу кижий берген чуве,туралап келген.Чогум эгезинде бар-дан унуп келгеш, залче бар чыдырывыста мурнувуска бажын ажыг калмыктар удур кылаштап органнар.Оон "как всегда",танцыга кандыг ийик:

-Ты чё толкнул меня,аа,харя?-и поехали,трали-вали та-ра-рам...Анаа хей чувеге шаштырып алган чуве бо. Оон соонда "разборкалажый" берген бис.Тыва эрлерден айтырарымга,ол улустун саны ковудээрге туразы улгадый бээр дээр чорду.Мен-даа чуу боор,ындыг-мындыг чуулдерни боттун ооренип турар хоорайымга чедер кылдыр корген мен.Ынчалза-даа чернин-черинге кым билген боор,база болгулаар.Чогум бистер болза ийи-чангыс чашпаннар(орустар),дорбеттер(буряттар) биле "кнайтажыр-ла(салчыр-ла)" болгай бис.Оон соонда "стрелка" шанчып каар...Тончузу-хол "разминказы" биле тонуп каар чуве-ле, азы "дылдажыр" сен.Дылын кошкак болза алзып алыр сен(дунмам)-чаа ооренип келген сургуул дунмаларымга сагындырыг.Манаа 1-ги курсчулар "косяктар" кылыр,т.е кошкак чанын коргузер,билир боор силер,тайбырлап каар азы аай-шааптар.Че,ону-даа чоор сен,улаштырайн:

Танцыдан унуп кээривиске бистерни метро чанынга эндере улус манап турду(калмыктар):

-Че,тувинцы?-деп айтырарга.-Да!-дээривисе, база-ла "чызырадыр" бержий бердивис.Метроже кирип келгеш,эскалаторну куду бэришкеш,вагон иштинче киир "сачыптывыс".Адак соолунде вагонга беришкеш,о-о-о,мындыг чуве чуртталгамда 1 дугаар коргеним ол боор аныяак!812 сургуулдарын-дан айтырып корунер даан,метро станцияларнын аразы кайы хире  узунун болгаш ханызын.Кайгамчыктыг болуушкун тыва сургуулдарнын тоогузунче кире бээр деп бодаар кижи-дир мен.

P.S:Аа,шынап!Менээ мындыг солун чуул чугаалаан:812де уругларнын саны оолдар-дан хой,оолдар дефицид.Ынчангаштын ынаар "итинер" болза эки эвеспе мон?!(оюн-баштак)

Че,бола-дыр Питернин тоогузу.Бижиир болза тонбейн баар,чуну уулгедип турганым...Дараазында Новосибирскиде ооренип турар сургуулдар дугайында.Чанып бар чыткаш кириптим...

 

 

уланчызы...

Сайт управляется системой uCoz